نیمه برات بوشهری ها، از پخت حلوا و رنگینک تا پخش خرما و نان - وبلاگ دوین

به گزارش وبلاگ دوین، خبرنگاران/بوشهر بشر همواره منتظر است، منتظر رسیدن به آزادی به واسطه ظهور آن موعودی که قرار است با آمدنش قلب های خسته منتظرمان را درمان کند و جان دوباره دهد.

ارادت مردم به مهدی موعود همواره با شادی و تقسیم شیرینی در بین همنوعان نمود پیدا نموده است، مردم بوشهر نیز از رسومات زیبای این روز نه تنها بی بهره نبوده بلکه آن را به نحو احسن انجام می داده اند.

فرزانه با خنده و هیجان از واژه نیمه برات که برای نیمه شعبان در بین مردم بوشهر کاربرد دارد، یاد می نماید و می گوید: در دوران بچگی خود در دلوار به یاد دارم که خانم ها لُقیمَات درست می کردند و بچه ها بین همسایه ها پخش می کردند.

او همچنین اشاره می نماید سال های بعد هم بود که مردم زولبیا و بامیه پخش می کردند، همسایه ها نیز عادت داشتند ظرف ها را پر از شیرینی و زولبیا و بامیه نمایند و دوباره تحویل دهند.

وجه تسمیه نام و چیستی این نوع شیرینی را از سید جعفر حمیدی، استاد ادبیات بوشهری جویا شدیم، حمیدی به وبلاگ دوین گفت: لقیمات در بوشهر به لگیمات نیز معروف است، لُگَیمه یا لُقَیمه، اسم مصغّر لقمه بوده و به معنی لقمه کوچک است.

افسانه نیز از نیمه برات برایمان می گوید: قبلاً رسم بود که مردم حلواهای مختلف درست می کردند و برای همسایه ها می بردند که این سال ها پخش این نوع حلواها در این روز کم شده و البته کسانی که مادربزرگ هایشان در قید حیات است برای این روز حلوای آرد و خرما درست می نمایند، افسانه اشاره می نماید مردم امروزه بیشتر شیرینی و بیسکویت تقسیم می نمایند.

الهام با اشاره به اینکه همه ما نیمه شعبان را مزیّن به نام حضرت مهدی (عج) می شناسیم، ادامه داد: جشن این روز را امروزه با پخش کردن شیرینی و شربت در مساجد و راه اندازی موکب و ایستگاه هایی در خیابان ها و توزیع چای و کیک برپا می کنیم.

او از خاطره نیمه شعبان زمان بچگی هایش در خورموج به پخت شله زرد و آش رشته و توزیع آن بین همسایه ها اشاره نموده و می گوید: همچنین مردم با شور و شادی خاصی در خیابان ها موکب می زدند و چای و شربت تقسیم می کردند.

از حلوا برنجی و آردی تا خرما و نان

زهرا، مادر دشتستانی که ما را در شناختن رسومات قدیم این روز در بوشهر همراهی می نماید، شرح می دهد: همه سعی می کردند در این روز شیرینی بدهند، خانواده هایی هم که شرایط اقتصادی بهتری داشتند حلوای برنجی و آردی می پختند و تقسیم می کردند و کسانی که توانایی تهیه حلوا را نداشتند به تقسیم خرما و نان در بین همسایه ها می پرداختند و همه به نحوی دوست داشتند در دادن شیرینی این روز سهیم باشند.

سیده زینب نیز که از خانواده مذهبی و سادات آبپخش است، می گوید: مرحوم مادرم همواره عادت داشت رنگینک درست می کرد و در سینی می گذاشت و به من و خواهرم می داد که بین همسایه هایمان تقسیم کنیم، مردم قبلا عادت داشتند خودشان چیزی برای تقسیم بین همسایه ها درست می کردند، ولی امروزه از بیرون شیرینی آماده می خرند.

توفیق می گوید: رسمی که ما هنوز هم داریم و آن را ادامه می دهیم تقسیم کردن شیرینی و حلوا بین همسایه ها است و اگر کسی نذری داشته باشد در این روز ادا می نماید.

الله کرم نیز که اهل دشتستان است به اصطلاح خاص بوشهری ها یعنی نیمه برات اشاره نموده و می گوید خانم های محله و همسایه ها غروب سینی های پر از زولبیا و بامیه و یا حلواهایی که تهیه می کردند و در نعلبکی می ریختند را بین همسایه ها تقسیم می کردند.

برات به معنی آزادی است

رسومات قدیمی این روز را از شاعر، نویسنده، و استاد زبان و ادبیات فارسی بوشهری جویا شدیم، سید جعفر حمیدی در گفت وگو با خبرنگار وبلاگ دوین مطرح کرد: در رابطه با معنای نیمه برات، برات به معنی آزادی و وسیله آزادی و همچنین قبض، چک بانک و نامه است، برات آزادی یعنی نامه آزادی. و بوشهری ها اعتقاد داشتند که 15 شعبان نیمه برات و ماه شعبان ماه برات، یعنی ماه آزادی آدم ها از جهنم است و اعتقاد داشتند که مردم در این روز به آزادی می رسند و از جهنم نجات پیدا می نمایند، به همین جهت به یاد مرده ها می افتادند و رنگینک، شیرینی و یا انواع حلوا و مسقطی درست نموده و از این خانه به آن خانه تقسیم می کردند.

وی ادامه داد: آنها هم به یاد مرده ها بودند و هم برای سلامتی خودشان چنین کاری را انجام می دادند البته غائبانه و در اصل این شیرینی به مناسبت تولد امام زمان (عج) بود و این بهانه ای بود برای تقسیم شیرینی و ابراز شادی و خوشحالی...

حمیدی به بیت شعری اشاره می نماید که مردم بوشهر در قدیم می خواندند: امشو نیمه براتِ، بُوام بَهضِ بُواتِ (امشب نیمه شعبان است /پدرم بهتر از پدرت است)

این ادیب بوشهری بیان نمود: مردم در این روز جشن می گرفتند و مسجدها را چراغانی می کردند و در خیابان ها پارچه های رنگارنگ آویزان می کردند و درب مسجدها مخصوصاً مسجد شنبدی بوشهر شربت های خوبی مثل آبلیمو درست می کردند و در تنگ ریخته و بین مردم و درب خانه ها تقسیم می کردند. کسانی هم که به مسجد آمده بودند همانجا کام خود را با شیرینی و شربت، شیرین می کردند.

به گزارش وبلاگ دوین، از زمان های قدیم در استان بوشهر و در نیمه شعبان رسمی به نام نیمه براتی وجود داشته است که مردم طعام و یا شیرینی درست نموده و به روح اموات خود و محضر امام زمان (عج) هدیه می نموده اند.