حمام فین کاشان، محل قتل امیرکبیر
به گزارش وبلاگ دوین، کاشان شهر گل و گلاب، با بناهای تاریخی و خانه های سنتی اش، یکی از تاریخی ترین شهرهای ایران است که تماشای آن، برای هر ایرانی جالب توجه است. به باغ فین کاشان که قدم می گذارید، حس سر زندگی خواهید داشت اما درون این باغ، حمامی قرار گرفته که روزگاری شاهد قتل امیرکبیر بوده است. امروزه برای بازسازی قتل، مجسمه هایی از امیرکبیر و قاتلان در حمام گذاشته شده است تا تصور بهتری نسبت به این فضا و اتفاقی که رخ داده است، داشته باشید. حمام فین کاشان به دو حمام کوچک و بزرگ که در بخش جنوبی باغ فین قرار گرفته است، گفته می شود که در ادامه با زیبایی های آن، آشنا خواهید شد.
فین کجاست؟
در 6 کیلومتری جنوب شهر کاشان، روستای کوچک و مشهوری به نام فین وجود دارد. در این روستا، باغ بزرگ و کهنی به نام باغ فین واقع شده است که بی شک، نمونه ای بی نظیر از باغ ایرانی است. حمام فین کاشان نیز درون این باغ قرار گرفته است. برای تماشای حمام فین باید به روستای فین بروید و در پایانی خیابان امیرکبیر، به باغ فین برسید.
حمام کوچک و بزرگ
همان طور که گفته شد، در داخل باغ فین دو حمام می بینید که یکی به حمام کوچک و دیگری به حمام بزرگ شهرت دارد. حمام کوچک، هم زمان با بنای اولیه باغ فین در دوره صفویه ساخته شده است اما حمام بزرگ، به فرمان فتحعلی شاه قاجار در دوره قاجاریه بنا شده است. حمام کوچک از نظر معماری حمام خاص و ویژه ای نیست چرا که برای خدمتکاران ساخته شده است اما 7 کاشی قدیمی در قسمت خزینه می بینید که بیش از 500 سال قدمت دارند و باعث جذابیت بیشتر حمام کوچک شده اند. مهمترین چیزی که در حمام کوچک به چشم می خورد، قتل امیرکبیر است. در حمام کوچک، میرزا تقی خان فراهانی، صدراعظم ناصرالدین شاه، به قتل رسید. زمان قتل وی، 20 دی ماه سال 1230 هجری شمسی است.
بازسازی قتل امیرکبیر
برای اولین بار که این صحنه را در حمام فین کاشان می بینید، احتمالا دلتان می لرزد. امیرکبیر بر روی زانوهایش نشسته و منتظر رسیدن زمان مرگ خود است. علیخان که یکی از قاتلان امیرکبیر است هنگامی که قصد قتل وی را می کند، امیرکبیر از او فرصت می گیرد. علیخان نیز فرصت می دهد تا امیرکبیر غسل کند. امیرکبیر از او می خواهد که حکم قتل را به گونه ای که خودش می خواهد اجرا کند. از این رو در وسط گرمابه می نشیند و قاتلان، رگ های بازوهایش را می زنند. امیرکبیر که فرزند آشپز دربار بود، در دوره ناصری به حدی از خود ذکاوت نشان داد که دیگر کسی مثل او را نخواهیم یافت.
حمام بزرگ
حمام کوچک که در پایان دوره صفویه از رونق افتاده بود، به دستور فتحعلی شاه، بازسازی شد اما در کنار آن، حمام بزرگی هم ساخته شد که برای استفاده از فرماندهان و بزرگان درباری بود. این حمام برعکس حمام کوچک، از لحاظ معماری قابل توجه است. ستون های مرمر، سقف های نقاشی شده و ساختار حمام فین کاشان، هنر ظریف ایرانی های دوره قاجار را به نمایش می گذارد.
رخت کن های حمام فین کاشان
نکته قابل توجه در این حمام، سربینه هایی است که تعبیه شده است. سربینه اول که به بخش ورودی نزدیکتر است، سکویی در پایان دارد که روی آن، بخاری دیواری قرار گرفته است. از این سربینه می توانید فضای دل انگیز باغ فین را هم تماشا کنید. کاشی های مشبک و روزنه هایی که نورگیر هستند، به زیبایی تمام در حمام بزرگ فین به کار رفته اند.
سربینه دومی که در حمام بزرگ وجود دارد، حوضی در بخش میانه است. راستا ترددی که در ضلع شرقی حمام بزرگ قرار گرفته، پایین تر از سطح سربینه است. وجود این رخت کن ها در حمام کاملا با ذکاوت طراحی شده است. افراد پس از استحمام، ابتدا به رختکن دوم که حوض آب دارد می فرایند و پاهای خود را درون سربینه دوم می گذارند، بعد این که دمای بدن شان کمی پایین تر رفت، به سربینه اول می فرایند تا در هوای ملایم آن جا، بدن خود را خشک کنند.
در حمام سنتی فین کاشان چه بخش هایی را می بینید؟
در این دو حمام، علاوه بر سربینه هایی که گفته شد، حوضچه ای که به خزینه معروف است را مشاهده می کنید. در این حوضچه، مردم تن خود را می شستند و سپس، از آن بیرون می آمدند. گرم خانه هایی که دیگ های بزرگ مسی دارد نیز در آن مشاهده می کنید. در این دیگ ها، آب های جوش وجود داشت تا فضا را گرم کند.
منبع: سفرمی